یکی از معمول‌ترین و رایج‌ترین سیستم‌های تهویه هوا یونیت‌های
فن کویل هستند. فن کویل‌ها مخصوصا به دلیل نصب و نگهداری آسانی که دارند این روزها
بسیار پر طرفدار شده‌اند. البته که با وجود پرطرفداربودنشان معایب خودشان را نیز
دارند. در این مطلب با هم بررسی می‌کنیم معایا و مزایای فن کویل چیست و آیا معایب
آن به اندازه‌ای هست که به سراغ انتخاب دیگری برویم؟
فن کویل چیست؟
یونیت یا دریچه فن کویل شامل یک فن است که هوا را در فضایی
واحد به داخل می‌کشد و این هوا را روی یک کویل سرمازا یا گرماشی می‌دمد. در ادامه هوایی
که از یونیت فن کویل خارج می‌شود سرد یا گرمتر است. از فن کویل‌ها در ساختمان‌ها
اداری، پاساژها، خانه‌های مسکونی و در حالت کلی مکان‌هایی که نیاز است دمای هر
اتاقش به صورت جداگانه تنظیم شود؛ استفاده می‌شوند. یک فن کویل به طور معمول فقط
150 متر مربع را پوشش می‌دهد، بنابراین عجیب نیست که از ده‌ها یونیت در یک ساختمان
استفاده شود. با این حال از فن کویل‌ها بیشتر به عنوان مکمل برای سیستم اصلی تهویه
مطبوع استفاده می‌شوند. فن کویل‌ها همچنین معمولا دارای یک کویل آب سرد برای خنک
کردن هوا و یک کویل آب گرم برای گرمایش هستند. البته از عناصر الکتریکی نیز می‌توان
برای گرم کردن هوا استفاده کرد. آب سرد از یک چیلر واقع در ساختمان مرکزی و آب گرم
از یک دیگ بخار تامین می‌شود. به هر فن کویل مقدار کمی از هوای بیرون داده می‌شود
تا تهویه هوا به اندازه کافی را ارائه کند.
مزایای فن کویل
·
انعطاف پذیری بالا: می‌توان یک فضا را از نو بازچینی و
تقسیم بندی کرد و فن کویل‌ها هنوز هم به درستی کارشان را انجام بدهند.
·
مقرون به صرفه است.
·
در صورت سفارش یک فن کویل به سرعت به دستتان می‌رسد.
·
به آسانی نصب می‌شود.
·
نگهداری نسبتا راحتی دارید.
·
به آسانی می‌توان جایش را عوض کرد.
·
کنترل آن مخصوصا برای اتاق‌های جدا آسان است.
·
اگر به خوبی از آن‌ها نگهداری شود عمر بالایی دارند.
·
نیاز به فضای زیادی ندارند.
·
برای خانه، دفاتر اداری و فضاهای عادی مناسب است زیرا با
سرعت بیشتر هوا را عوض کرده و در عین حال رطوبت را هم جذب می‌کند.
·
آلودگی محیط زیستی ندارند.
·
برای نصب آن‌ها دستتان باز است و می‌توانید با توجه به
نیازتان فن کویل‌ها را هر جا که دوست دارید نصب کنید.
معایب فن کویل
·
در فضاهای بزرگ و باز کنترل کردنشان کمی سخت می‌شود زیرا
ممکن است یونیت‌ها روی یکدیگر اثر بگذارند.
·
برای نصبشان به والوهای زیادی روی سقف نیاز دارید و طی گذشت
زمان این والوها ممکن است خراب شده و نشتی داشته باشند.
·
به طور کلی سیستم به یک سیستم اولیه مجزا برای تامین هوای
تازه نیاز دارد.
·
نگهداری از آن می‌تواند گران‌تر از نگهداری از یک سیستم
مرکزی تمام شود.
·
اگر مدل توکار آن را روی سقف نصب کنید، در صورت بروز مشکل
دسترسی راحتی به آن ندارید.
·
به طور کلی توانایی استفاده از هوای بیرون برای خنک کردن
ندارد، که باعث می‌شود سیستم در سرمایش به ویژه در بهار و پاییز کارایی کمتری
داشته باشد.
·
نگهداری از والوهای سرد و گرم داخل سقف می‌تواند مشکل ساز
شود.
·
بسته به نحوه نصب ممکن است صدای زیادی ایجاد کنند مخصوصا
هنگام تغییر سرعت.
·
فضای زیادی را اشغال می‌کنند و در نتیجه در صورت نصب روکار
زیبا به نظر نمی‌رسند.
·
از آنجایی که رطوبت زیادی جذب می‌کنند برای آب و هوای خشک
مناسب نیستند.
·
به اندازه سیستم‌های دیگر تهویه مطبوع قدرتمند نیستند.
·
اگر در منطقه‌ای پر گرد و خاک زندگی می‌کنید باید به طور
دائم یونیت‌های فن کویل را تمیز کنید.
·
تمیز کردن فن کویل‌ها به قدرت بدنی زیادی نیاز دارد.
آیا فن کویل‌ها از لحاظ مصرف انرژی مقرون به صرفه‌اند؟
حالا که به صورت موردی به معایا و مزایای فن کویل چیست به
صورت موردی جواب دادیم بهتر است به سراغ سوال‌های کلی‌تری که نیاز به توضیح دارند
برویم. برای مثال فن کویل‌ها از لحاظ مصرف انرژی چه عملکردی دارند؟ یونیت‌های فن
کویل از این لحاظ در رده متوسطی قرار می‌گیرند اما به شرطی که در بلند مدت به خوبی
از آن‌ها مراقبت بشود. باز هم به صورت کلی‌تر بخواهید حساب کنید از آنجایی که فن
کویل‌ها به جای گاز از برق استفاده می‌کنند مقرون به صرفه‌تر هستند. البته معمولا
به اندازه جایگزین‌های استانداردشان مانند تهویه مطبوع حجمی و چیلد بیم کارآمد
نیستند.
هزینه‌های جاری فن کویل‌ها چگونه است؟
سن یونیت‌های فن کویل به طور مستقیم روی هزینه‌های جاری
نگهداریشان تاثیر می‌گذارد. سیستم‌های قدیمی‌تر معمولا دارای نرخ خرابی بالاتری در
کنترل کننده دما، عملکرد ضعیف دریچه‌ها و ناکارآمدی جایگاه مرکزی هستند که همگی
روی افزایش هزینه‌ها تاثیر مستقیم دارند.
مانند همه سیستم‌ها کارآیی فن کویل‌ها نیز با مدیریت و راه
اندازی درست افزایش می‌یابد. به ویژه در رابطه با درجه بندی سنسورهای تشخیص دما و
نگهداری والوها باید دقت به خرج داد. یک سیستم مدیریت ساختمان می‌تواند سطح
بالاتری از کنترل را فراهم کرده و اگر به خوبی کنترل شود به کاهش هزینه‌های جاری
کمک می‌کند.
چگونه می‌توان عملکرد فن کویل‌ها را بهبود بخشید؟
اصلی‌ترین مناطق بهبود یک یونیت فن کویل عبارتند از:
·
بررسی و بهینه سازی دمای منطقه برای یونیت فن کویل
·
راه اندازی مجدد و نگهداری تعادل جریان آب سرد و آب گرم و
عملکرد والوها
·
ارتقاء کنترل برای دیگ‌های بخار، چیلرها و
پمپ‌های مرتبط
·
ارتقا جایگاه اصلی چیلر. چیلرها معمولا دارای عمری 15 تا 20
ساله هستند. اگرچه معمولا قبل از پایان این زمان تعویض شده‌اند. تعویض چیلرها بهتر
است در فصل زمستان انجام شود.
·
ارتقا یونیت‌های فن کویل و جایگزینی آن‌ها با مدل‌ها
جدیدتر. نمونه‌های جدید فن کویل کارآمدتر، کم صدا، کم مصرف و قابل اطمینان هستند.
فن کویل‌ها در چه ساختمان‌هایی قابل اجرا هستند؟
از معایب و مزایای فن کویل می‌توان به این اشاره کرد که
معمولا به عنوان سیستم ثانویه در نظر گرفته می‌شوند نه سیستم تهویه مطبوع اصلی
ساختمان به جز در مراکز خرید و دفاتر اداری کوچک.
آیا فن کویل‌ها فضای زیادی اشغال می‌کنند؟
یکی از مزایای اصلی یونیت‌های فن کویل این است که فضای
زیادی اشغال نمی‌کنند زیرا معمولا به صورت توکار داخل سقف ساخته می‌شوند. اما اگر
در ساختمانی هستید که فن کویل‌هایش از قبل ساخته شده‌اند، جایگاهشتان ممکن است
تقسیم بندی فضا تاثیر منفی بگذارد. با این حال واحدها را می‌توان جا به جا کرد یا
تقسیم بندی طبقات مختلف را تغییر داد.
آیا کنترل فن کویل‌ها آسان است؟
کنترل فن کویل‌ها مخصوصا برای فضاهای کوچک بسیار راحت است.
اما مشکلی که استفاده از این یونیت‌ها برای چنین فضاهایی به وجود می‌آورد صدای
زیادشان است. استفاده از یونیت فن کویل برای یک دفتر اداری کوچک می‌تواند باعث
ناراحتی ساکنین شود.
آیا می‌توان از فن کویل‌ها برای کل ساختمان استفاده کرد؟
همانطور که قبلا گفتیم فن کویل‌ها گزینه مناسبی برای فضاهای
بزرگ و باز نیستند زیرا فقط 150 متر مربع را پوشش می‌دهند. برای همین استفاده از
فن کویل برای یک ساختمان سه طبقه به عنوان سیستم تهویه اصلی کاملا اشتباه است.
یونیت‌های فن کویل بهترین انتخاب برای فضاهای کوچک هستند البته به شرطی که تو کار
ساخته شوند تا صدایش ساکنین اتاق را اذیت نکند.
سخن آخر
در این مقاله به طور مفصل به سوال معایب و مزایای فن کویل‌ها
چیست پاسخ دادیم. یونیت‌های فن کویل به دلیل مزایای منحصر به فرد، ظاهر ساده، کارآمدی
بالا و تامین هوای تازه مورد توجه مصرف کنندگان قرار گرفته اند. با این همه نمی‌توان
گفت که فن کویل‌ها محصول کاملی هستند. باید با توجه به نیازهای شخصیمان فن کویل‌ها
را انتخاب کنیم. هر واحد و هر مدل از یونیت‌های فن کویل با توجه به جایگاهی که در
آن نصب می‌شوند ممکن است معایب خودش را داشته باشد اما این بدان معنا نیست که باید
کاملا بیخیال آن‌ها شده و یک سیستم جایگزین انتخاب کنیم زیرا در نهایت ممکن است فن
کویل‌ها بهترین گزینه پیش روی ما باشند. و البته که هیچ سیستمی بی عیب و نقص نیست
و هر گزینه جایگزین هم مزایا و معایب خودش را به همراه دارد. پس آگاهانه دست به
انتخاب بزنید.